Vergeving?
Laat me eens nadenken met jullie over vergeving. Vergeving is belangrijk. Als er iets is gebeurd, als jou iets is aangedaan, is vervolgens de mooiste situatie dat de ander naar jou toekomt, berouw toont en vergeving vraagt. Dan kun je vergeving schenken en is de schuld weg. Er kan eventueel ook verzoening plaatsvinden waardoor dan de relatie weer is hersteld.
Maar wat nu als de ander geen berouw heeft of toont? Wat als hij of zij geen vergeving wil of kan vragen? Wat als de ander is overleden of anderszins niet meer te vinden?
Twee woorden
Juist dan is het van belang om eens goed te kijken naar ‘vergeving’ in de Bijbel. En dan kunnen we zien dat er een belangrijk verschil is tussen twee Griekse woorden die beide worden vertaald met ‘vergeving’:
- Aphiémi – dit is wat wij doorgaans onbewust verstaan onder vergeving. Betekenissen zijn: aflaten, losmaken, scheiden, kwijtschelden, wegzenden. Het wordt 52x vertaald met verlaten en 47x met vergeven. Het doel is het wegnemen van schuld, zodat de ander met een schone lei kan beginnen, dit gebeurt altijd als gevolg op berouw en getoonde inkeer.
- Charizomai – betekenissen: geven, uit genade geven, genadig geven, zich vriendelijk betonen (de bereidheid om te willen vergeven als de ander daar om vraagt). Vergevingsgezindheid. Dit is een houding van principe-bereidheid om te vergeven, het kwaad “niet toe te rekenen”. (“Vergeef hen Vader, want zij weten niet wat ze doen”, dat is charizomai!).
Altijd vergeving?
We schenken ‘aphiémi’ vergeving, wanneer de ander berouw toont en om vergeving vraagt. De schuld is dan weg en staat niet meer tussen jou en de ander in, de ander kan met een schone lei beginnen.
In het geval van een onbekende of overleden dader, of een dader die geen berouw toont en niet om vergeving kan of wil vragen, kan deze vorm van vergeving niet (meer) plaatsvinden. Dat maakt het voor bijvoorbeeld slachtoffers van mishandeling of misbruik extra moeilijk, zo niet onmogelijk, om ‘aphiëmi’ vergeving te schenken. We moeten dat dan ook niet van hen vragen! Het wordt vaak veel te gemakkelijk gezegd: je moet de ander vergeven hoor!
Wat echter wel kan, is de houding van vergevingsgezindheid aannemen, de ‘charizomai’ die God ook heeft. Je spreekt dan uit bereid te zijn de dader te willen vergeven zodra deze berouw toont en er om vraagt.
Het gevolg is dat je de situatie en de daad kunt gaan loslaten en net als bij de ‘aphiémi’ vergeving kan er heling plaatsvinden. De ‘charizomai’ is in die zin makkelijker, omdat je niet met het gevoel achterblijft van het als onterecht ervaren schenken van vergeving.
Vergeving!
Het is goed om te beseffen dat God in de Bijbel ons nergens vraagt om ‘zomaar’ te vergeven, berouw en bewustwording zijn nodig, zie Mat. 18:21-35.
Het begint al met onze eerste kennismaking met God. Dat is niet onze wedergeboorte, het is niet Zijn aanvaarding, maar het is onze bekering, ons diepste besef dat we het tot dan toe fout hebben gedaan, ons berouw daarover, en de erkenning dat we God als Heer van ons leven nodig hebben.
Dán schenkt God ons de vergeving, verlossing en aanvaarding die Christus voor ons heeft verdiend en kijkt Hij naar ons door Christus, als naar Zijn kinderen.
Die vergeving lag al klaar vanaf de grondlegging van de wereld! Zijn houding van vergevingsgezindheid (charizomai) was er altijd al en zal er altijd zijn, immers: “… God, onze Zaligmaker, Die wil dat alle mensen zalig worden en tot kennis van de waarheid komen” (1 Tim.2:3-4, HSV).
Het is díe houding van vergevingsgezindheid, ‘charizomai’, die wij mogen aannemen.