Graag deel ik met jullie een studie naar de bekende tekst uit Mattheüs 6:33-34 over “Zoeken dan eerst het Koninkrijk”. Is dat ook echt wat er staat? Ja en nee. Ik ontdekte meer diepte dan bij (mijn tot nu toe) oppervlakkige beschouwing lijkt.
Schrijver, plaats, etc.
Mattheüs schrijft zijn evangelie om te laten zien dat Jezus de Messias voor Israël en de wereld is. Het is hoogstwaarschijnlijk geschreven te Antiochië, iets voor het jaar 70 na Christus. Mattheüs wil laten zien dat het leven van Jezus centraal in de geschiedenis staat en dat Zijn hele leven is voorzegd door de profeten uit het Oude Testament. Ook legt Mattheüs nadruk op de macht en het gezag van Jezus. Daarnaast laat hij Jezus zien als Leraar, Genezer en Prediker.
Exegese
De tekst zoals die in de interlineaire vertaling van de Studiebijbel staat (Bette 1989:132) – komt wat krom over, dat komt door de letterlijke woord-voor woord vertaling:
“zoekt echter eerst het koninkrijk van God en de gerechtigheid van Hem, en deze (dingen) alle zullen (er)bij gegeven worden aan u. niet dan weest bezorgd voor de (dag van) morgen; de (dag) want (van) morgen zal bezorgd zijn over de (dingen) van zichzelf, voldoende (is) voor de dag het kwaad van hem“.
De gehele context, de Bergrede, wijst ons op het primaat van het Koninkrijk. Immers Jezus neemt ons mee in Zijn vervulling van de wet, Zijn verwerping van de bijbeluitleg en van de praktijk van de Farizeeën, om ons vervolgens te vertellen ons hoe we dan wel kunnen ingaan in het Koninkrijk.
Even de grondtekst in
Het hier bedoelde “zoeken” is een echo van het hongeren en dorsten uit Mat.5:6, “Zoekt eerst” zou dan ook mogen worden vertaald met “Zorg dat je hart als eerste uitgaat naar”.
Het Griekse woord “βασιλείαν” betekent zowel ‘koningschap’ als ‘koninkrijk’. Afhankelijk van de context wordt een keuze gemaakt. Het wordt hier expliciet wordt gekoppeld aan “de gerechtigheid van Hem”, dat is de oneindige gerechtigheid van God, Die oneindig rechtvaardig is, Wiens wet de ultieme rechtvaardigheid inhoudt en niets te wensen overlaat.
Als ik dit combineer kom ik tot het begrip dat het “βασιλειαν του θεου“, het koninkrijk van God, niet zo’n groot en verheven denkbeeld is dat we daarbij vaak voor ogen hebben, een soort abstracte, ideale wereld waarin Jezus regeert. Zeker niet als ik dat dan ook combineer met “διχαιοσυνην αυτου”, de gerechtigheid van Hem. Dan kom ik tot het begrip van de andere betekenis van “βασιλειαν“, namelijk het koningschap, de heerschappij, en dat brengt onze tekst althans wat mij betreft een stuk dichterbij, de tekst wordt dan namelijk:
“maar zoek allereerst naar Gods heerschappij over je leven”!
Je zorgen maken over allerlei zaken die in vorige verzen worden genoemd hoort daar niet bij! Het belang van ons leven ligt niet in dagelijkse dingen, God weet dat we die nodig hebben voordat we er met Hem over praten! Het ligt vooraleerst in onze overgave aan Gods heerschappij in en over ons leven. Dat moet onze hoogste prioriteit hebben. We moeten daar als allereerste naar streven, er naar hongeren en dorsten.
Betekenis
We mogen aan de hand van dit gedeelte en de context ervan, laten zien dat de Bijbel een geweldig realistisch Boek is. Natuurlijk snapt Jezus dat we ons zorgen maken. Natuurlijk ziet hij dat we daar soms volledig op gericht zijn. En het breekt Zijn hart, en het hart van de Vader! In alles wat we nodig hebben is immers al lang voorzien. En we mogen er ook nog eens om vragen (“geef ons heden ons dagelijks brood”).
Dat wil niet zeggen dat alle zorgen dan zijn verdwenen. Er is gras dat in de oven wordt geworpen en verbrandt (:30), en vers 34 zegt ook dat elke dag genoeg heeft aan “zijn eigen kwaad”. Het is geen oppervlakkig optimisme wat Jezus hier brengt, maar wel een zekerheid voor hen die onder Zijn heerschappij leven, dat het kwaad van elke dag hen niet kan treffen wanneer zij op God en op Zijn voorziening vertrouwen. Om werkelijk mens te zijn mogen we burgers en kinderen van het Koninkrijk zijn, en ons uitstrekken naar en verlustigen in Zijn heerschappij over ons leven. Hij wil ons immers met Zijn milde hand verzorgen, en ons geven wat wij nodig hebben, net zoals Hij ook de vogels en de lelies en het gras verzorgt.
Zoals vogels en lelies teneinde in Gods zorg te mogen delen alleen maar vogels en lelies behoeven te zijn, zo hoeven mensen, om in diezelfde zorg van God te delen, alleen maar echte mensen te zijn – kinderen van het Koninkrijk. Als dat hun een zorg is, behoeft geen enkele andere bezorgdheid hen meer te raken.
Wat wij mogen doen is onze blik in het volste vertrouwen oprichten naar Hem, in plaats van omlaag naar onze problemen. In overgave en vol vertrouwen mogen we weten dat we al in het Koninkrijk leven en we mogen de ultieme vervulling ervan verwachten op de jongste dag als Jezus terugkomt in al Zijn heerlijkheid om Zijn Koningschap definitief te vestigen.
We behoeven onze ogen niet te sluiten voor de realiteit van de wereld om ons heen, maar onze focus en ons vertrouwen mag zijn op God en op de heerschappij van Jezus, en op de behaalde overwinning!
Deze tekst is zo beschouwd een liefdevolle verzekering van onze Heer dat Hij voor ons zorgt en dat we niet angstig om ons heen hoeven te kijken alsof we iets zouden missen. Hij zegt als het ware tegen ons:
“Maak je geen zorgen, Ik ben er toch bij?”
Dank je wel voor deze dagstudie. Geweldige uitleg. Blij dat ik het gelezen heb vandaag.